مشکلات بورس برای دولت آینده
- شناسه خبر: 50571
- تاریخ و زمان ارسال: 10 تیر 1403 ساعت 23:50
- نویسنده: روزنامه آرمان امروز
مجید گودرزی / کارشناس اقتصادی
آرمان امروز :در سال ۹۹ و در یک فاجعه سرمایه گذاری تمام عیار ، سرمایه گذاران در بورس اوراق بهادار، حدود ۷۵ درصد سرمایه خود را از دست دادند. چالشهای اصلی بورس ایران به ترتیب: رقابت نا سالم و نابرابر بازارهای موازی مثل بازار مسکن ، بازار ارز و سوداگری، نبود صرفه اقتصادی داخلی و خارجی برای سرمایه گذاری در بورس، نبود شفافیت و اطمینان در خصوص صورتهای مالی، حتی صورتهای مالی حسابرسی شده. همچنین عدم الزام به تجدید ارزیابی و بروز رسانی دارایی های شرکتهای بورسی و قوانین مالی و مالیاتی ناصحیح و ضد تولیدی از دیگر مشکلات بورس است.
فقط در یک مورد با وجود تورم شدید در اقتصاد ایران، شرکتهای زیادی هستند که سالیان طولانی از تجدید ارزیابی دارایی های خود امتناع می کنند و هر سال به اندازه نرخ تورم ارزش و قدرت خرید سرمایه های مردم در بورس از بین می رود و بقول عامیانه ذوب می شود. بسیاری از شرکتهای بورسی که تاکنون تجدید ارزیابی نکرده اند، بیش از ۴۰۰۰ درصد دارایی آنها افزایش قیمت خواهد داشت. تصور کنید یک خودرو پراید برای شرکت بورسی ۱۰ سال پیش به ارزش ۸ میلیون تومان با عمر مفید ۱۰ سال خریداری شده باشد. اکنون ارزش دفتری این دارایی صفر ، اما ارزش ارزش بازار آن حدود ۲۰۰ میلیون تومان است. بعلت عدم تجدید ارزیابی تقریبا تمام سندهای مالی با خطای فاحش مواجه هستند و مدیران شرکتها تا زمانی که مجبور نشوند، تجدید ارزیابی نمی کنند. این در حالی است که در سال ۱۹۷۳ در ایالات متحده آمریکا به محض اینکه تورم به بالای ۱۳ درصد رسید، تقریبا تمام شرکتهای بورسی اقدام به تجدید ارزیابی کردند و تمام دارایی ها را بروز رسانی کردند.
اما در ایران بخش دولتی مانع بزرگ تجدید ارزیابی هستند. دولتی موفق خواهد بود که تجدید ارزیابی دارایی های شرکتهای بورسی را در اولویت قرار دهد و الزام قانونی کند. نرخ بازدهی بازار سرمایه با توجه به صرف ریسک، باید از نرخ بهره بالاتر باشد. تا زمانی که نرخ سود بدون ریسک سپرده های بانکی از نرخ بازدهی بازار سرمایه بیشتر باشد، اتفاق مثبتی در بورس نخواهد افتاد. بدلیل مدیریت کاملا غلط سرمایه های کلان اکنون بزرگترین چالش اقتصاد ایران «چالش ارزش افزوده صفر است» و فرار سرمایه کاملا طبیعی است.