پزشکیان و چالش گفتگو با اکثریت خاموش
- شناسه خبر: 50508
- تاریخ و زمان ارسال: 10 تیر 1403 ساعت 23:52
- نویسنده: روزنامه آرمان امروز
علی میرزا محمدی
آرمان امروز : انتخابات ۸ تیر ۱۴۰۳ با «عدم مشارکت حدود ۶۰ درصد از جمعیت واجدین شرایط رای دهی» به پایان رسید و در شرایطی حساس، همه ایرانیان به مرحله دوم انتخابات گام گذاشتند. این مساله لزوم گفتگو با این اکثریت را به حاکمیت و همه سیاستمداران کشور یادآور می شود.
در میان دو نامزد راه یافته به مرحله دوم، جلیلی نیازی به گفتگو با اکثریت خاموش جامعه نمیبیند. او به خوبی میداند این گفتگو نتیجهای برای او به همراه نخواهد داشت، چراکه خواستهها و مطالبات این جمعیت خاموش درست در تقابل با گفتمان و رویکرد او قرار دارد. اما دکتر پزشکیان به این گفتگو نیازمند است. او نه تنها برای پیروزی در انتخابات پیش رو، به رای آنها نیازمند است بلکه در پیشبرد اهداف دولت احتمالی خود، بدون این جمعیت، موفقیتی برای خود متصور نیست. به عبارت دقیقتر، «ایران و مردم ایران» در گفتمان انتخاباتی دکتر پزشکیان، دال مرکزی محسوب میشوند. از طرف دیگر، این اکثریت خاموش نیز به گفتگو با دکتر پزشکیان نیاز دارند. این نیاز دو طرفه، ریشه در هراس روی کار آمدن طیفی سیاسی دارد که با تشکیل «دولت سایه» در چندین دهه، عامل پنهان و پیدای بسیاری از مشکلات و بحران های دیروزی و امروزی کشور و سنگ اندازی در برابر توسعه آن هستند.
دکتر پزشکیان و اکثریت خاموش در گفتگو با همدیگر، چالشهای مهمی دارند که در زیر به آنها اشاره میشود:
چالش نمایندگی: مهمترین چالش گفتگو با اکثریت خاموش چالش نمایندگی است؛ به این معنا که این جمعیت، فاقد لیدر و انسجام نهادی و تشکیلاتی است. در این جمعیت، به نوعی همه افراد، لیدر و بازگو کننده مطالبات و خواستههای اجتماعی و سیاسیاند. عدم به رسمیت شناخته شدن این مطالبات و خواستهها در چند دهه گذشته، مانع از تشکیل حلقه اتصالی بین این جمعیت و دولت برای شنیدن و شنیده شدن شده است. این مساله با شناختهای ناقص و نادرست از این جمعیت و تعمیم آماری نادرست و شیوههای برخورد تحقیرآمیز و تحلیلهای یکطرفه تشدید شده است.
با اینهمه به اجبار در این فرصت اندک باقی مانده می توان طیفی از فعالان سیاسی زندانی، نهادهای صنفی و مدنی، فعالان رسانه ای و گروههای جوانان را برای نمایندگی نصفه و نیمه آنها در گفتگو در نظر گرفت.
چالش شیوه های توافق دو طرفه: چالش نمایندگی، به دنبال خود، چالش گفتگو و چالش توافق دو طرفه را به همراه خواهد داشت. اینکه مطالبات این جمعیت چیست و چگونه می توان به یک راه حل دو طرفه دست یافت. آیا دکتر پزشکیان و تیم او میخواهند فقط از این جمعیت دلجویی محاوره ای بکنند و یا واقعا” دنبال مذاکره مبتنی بر حقوق و تکالیف با ضمانت اجرایی هستند.آیا دنبال گفتار درمانی صرف هستند یا دنبال گفتگویی برابر و رودرو با هدف حل مساله هستند؟
لازمه مهم دیگر گفتگو این است که باید در نظر داشت شکلگیری جمعیت اکثریت خاموش، با ویژگی سیالیت، گمنامی سیاسی و بدون لیدر، نشاندهنده ناامیدی اقشار مختلف از تصمیمسازان سیاسی و اجتماعی و نقش آنها در اصلاح امور اجتماعی است. جمعیت خاموش، در تحلیل مسائل اجتماعی، سیاسی و فرهنگی، خود را از تصمیمسازان دولتی برتر و محققتر میداند و با نقد تصمیمهای اتخاذی حاکمیت، آنها را نمیپذیرد و شیوههایی را برای مقاومت و تمرد از آنها جستوجو میکند.
چالش ضمانت اجرایی توافق: چالش دیگر آنکه آیا دولت احتمالی دکتر پزشکیان توان محقق ساختن توافقات گفتگو با جمعیت خاموش را دارد یا خیر. او در دور اول انتخابات برای محقق ساختن وعده های خود ضمانت های اخلاقی داده بود. ضمانتهایی که با زندگی صادقانه او در خانواده و دنیای سیاست همخوانی دارد. او نشان داده است که رویکردگفتگوی او با اکثریت خاموش مبتنی بر اقناع جمعی و تعهد جدی برای انجام اصلاحات است. این رویکرد نمیتواند به استفاده ابزاری از این جمعیت منتهی شود؛ به این معنا که آنها به شرکت در انتخابات ترغیب شوند اما دکتر پزشکیان به تعهدات و وعدههای داده شده که این جمعیت به خاطر آنها به پای صندوق رای آمدهاند عمل نکند. اما از طرف دیگر به رغم انتظارات این جمعیت، آنها نیز باید در اجرایی شدن مطالبات با دکتر پزشکیان همراهی و همیاری کنند.
چالش زمان: جمعیت خاموش و دکتر پزشکیان در گفتگو با همدیگر با چالش زمانی نیز مواجهاند. آنها فرصتی چند روز برای تصمیمگیری دارند که به همدیگر اعتماد کنند و گفتگوی دقیقتر را به بعد تشکیل دولت او محول کنند؛ در غیر این صورت با پیروزی رقیب، پرونده گفتگو با اکثریت خاموش برای سالها بایگانی خواهد شد.